به تبلیغات ارتودنسی سریع اعتماد نکنید - فروشگاه های میهن

به تبلیغات ارتودنسی سریع اعتماد نکنید

گفتگو با دکتر فریبرز امینی، متخصص ارتودنسی

خیلی از پدرها و مادرها دوست دارند دندان های کوچولوهایشان مرتب و ردیف باشد. از طرف دیگر گاهی تبلیغاتی را می بینیم که روش های ارتودنسی سریع را توصیه می کنند که عوارض بسکمک در پی دارند. با دکتر فریبرز امینی، متخصص ارتودنسی و مدیرگروه و دانشیار بخش تخصصی ارتودنسی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه آزاد تهران، در این باره به گفتگو نشسته ایم.

آقای دکتر! اصلا، روشی وجود دارد که بتوان دندان ها را ظرف مدت کوتاهی بدون ماه ها رفت و آمد به مطب دندانپزشکی، ردیف کرد؟

در درمان های ارتودنسی برای رفع مشکل بی نظمی و شلوغی دندان ها هنوز شیوه و روشی که بتواند مشکل را سریع از بین برده و رفع کند وجود ندارد. اگر چه در تلفیقی از درمان های جراحی همراه با ارتودنسی که به صورت برش های عمودی روی لثه و استخوان آرواره در بین دندان ها که می تواند تمامی دندان ها و یا تعدادی از دندان ها را دربرگیرد از طریق جراح و نصب دستگاه های ارتودنسی هم زمان می توان سرعت درمان های ارتودنسی را زیادتر و در نتیجه طول درمان را کاهش داد. پس از گذشت حدود 20 سال و یا بیشتر استفاده از این روش هنوز این شیوه از درمان به دلایلی به شکل متداول و مرسوم در نیامده است.

ردیف کردن سریع دندان ها چه عوارضی برای بیماران در پی دارد؟

به طور کلی سرعت درما ن های ارتودنسی و یا بهتر است بگویم سرعت حرکت دندان ها بستگی به تراکم (سختی)، استخوان فرد تحت درمان، میزان تحلیل و تشکیل استخوان، نوع و شیوه درمانی دارد. به عنوان مثال در دو بیمار مشابه ممکن است در یک نفر از آنها طول درمان یک سال و در دیگری که همان میزان از مشکل را داراست طول درمان به یک سال و نیم تا دو سال افزایش یابد که همان طور که قبلا نیز ذکر گشت به عوامل فوق و بسکمک از عوامل دیگر مانند سن بیمار و حتی جنس بیمار و... بستگی دارد. به طور کلی در ارتودنسی سریع تمام عوارض حین و بعد از جراحی مانند از دست دادن عملکرد صحیح درد، التهاب، صدمه به ریشه و از طرفی ثبات بعد از درمان این گونه درمان ها هنوز به طور دقیق مورد بررسی قرار نگرفته است.

معمولا سرعت مناسب برای ارتودنسی دندان های شلوغ و نامنظم چه قدر است؟

به طور کلی سرعت حرکت دندان ها برای اینکه از یک ناحیه نامطلوب به یک ناحیه بهتر و زیباتر بفرایند در هر ماه ماکزیمم در حدود یک میلی متر است که همان طور که قبلا نیز ذکر گشت این بستگی به خیلی از فاکتورهای دیگر مانند سن بیمار (با توجه به اینکه امروزه درمان های ارتودنسی را در هر سنی می توان انجام داد) دارد ولی طول درمان در بیماران کم سن مسلما کمتر از افراد مسن تر است و حتی جنس بیمار هم مهم است. در خانم ها طول درمان به طور نسبی کمتر از آقایان است و به سایر فاکتورها بستگی دارد ولی به طور کلی یک سرعت مناسب و ایده آل و غیرمخرب برای حرکت یک دندان و یا گروهی از دندان ها ماکزیمم یک میلی متر در ماه از یک ناحیه به ناحیه دیگر است.

از کجا بفهمیم که نیروهای وارد بر دندان بیش از حد است؟

همیشه یک علامت هشدار دهنده برای هر عملکرد غیرمعمول و ناصحیح به نام درد وجود دارد. معمولا نیروهای زیاد باعث درد متداوم و بیشتر از حد معمول (منظور از حد معمول این است که اغلب بیماران تحت درمان با دستگاه های ارتودنسی اعم از ثابت و متحرک یک میزان از درد را در ناحیه دندان ها در روزهای اول درمان و یا در طول درمان دارند) که این دردها معمولا زود از بین می فرایند و بیمار به نیروهای وارده از طریق دستگاه های ارتودنسی عادت می کند به طوری که تا پایان درمان احساس درد ندارند ولی به طورکلی ممکن است بیماران در روزهای اول این درد را هنگام جویدن غذا احساس کنند که بعد از چند روز کم و از بین می رود. نکته حایز اهمیت و مهم این است که در این مرحله بیمار باید عمل جویدن را کم کرده یا خودداری از جویدن نکند چون خود عمل جویدن باعث خون رسانی بیشتر به مجاورت ریشه ها و کاهش درد می شود به طوری که در روزهای اول برای کاهش درد می توان جویدن آدامس را به بیمار پیشنهاد داد. به طور کلی هرگونه درد متداوم بیشتر از یک هفته از طریق بیمار و اگر نیروهای وارد خیلی زیاد باشد التهاب لثه در لبه لثه دندان و یا دندان که تحت فشار زیادی هستند را می توان مشاهده کرد اما از نظر کلینیکی نیروی زیاد می تواند موجب تخریب ریشه، تخریب استخوان آرواره، لقی بیش از حد دندان ها و حتی از دست دادن دندان ها شود. یکی دیگر از علایم نیروی زیاد، لقی بیش از حد و معمول دندان و یا دندان ها است.

لقی دندان در اثر ارتودنسی سریع قابل برگشت است؟

اصولا لقی دندان ها در حین هر گونه درمان ارتودنسی امری طبیعی و عادی است چون برای حرکت، دندان، اول باید میزانی از لقی را به دست آورد تا بعد بتواند حرکت کند البته این لقی بسیار کم ولی از طریق بیمار محسوس است. لقی دندانی که در حد طبیعی باشد به طور قطع بعد از درآوردن دستگاه های ارتودنسی از بین می رود و بیمار نباید از این موضوع ناراحت باشد. چنانچه نیروهای وارده بر دندان ها بیشتر از حد معمول بوده و یا دندان ها از پیش خود دارای لقی نباشند، لقی ماندگار بعد از درمان معمولا حداکثر دو هفته تا یک ماه بعد از درمان، امری غیرطبیعی است و بیمار برای ارزیابی بیشتر باید به دندانپزشک متخصص خود مراجعه کند.

آقای دکتر! برای ارتودنسی به چه دندانپزشکانی باید مراجعه کرد؟

درمان ارتودنسی در مراحل دندان داری فرق دارد منظور، دوره دندان داری شیری، دوره دندان داری مختلط (هنگامی که کودک در دهان ترکیبی از دندان های شیری و دایمی که معمولا بین سنین 7 تا 14 سالگی است) و یا دوره دندان داری دایمی که تمامی دندان ها دایمی هستند، درمان انجام می گیرد. هدف من از این تقسیم بندی این است که بسکمک از درمان های ارتودنسی در دوره دندان داری مختلط به عنوان ارتودنسی پیشگیری می تواند از طریق دندانپزشک عمومی انجام گیرد اما بیمارانی که نیاز به درمان های ارتودنسی ثابت دارند و باید با دستگاه های ارتودنسی ثابت درمان شوند، بهتر است که به متخصصان ارتودنسی مراجعه کنند البته مسئله ای که هم اکنون در جامعه برای بعضی از مردم وجود دارد، عدم تمایز بین این دو گروه یعنی دندانپزشک عمومی و متخصصان ارتودنسی است چون بسکمک از بیماران با دیدن کلمه ارتودنسی روی تابلو و یا سربرگ دندانپزشک فکر می کنند که آن دندانپزشک متخصص ارتودنسی است. البته این به آن معنی نیست که همکاران محترم دندان پزشک عمومی در این زمینه کاری نکنند. آنها در مراحل درمانی اولیه می توانند کمک شایانی برای کاهش مسائلی که ممکن است در آینده برای کودک پیش بیاید، انجام دهند و حداقل کاری که می توانند، انجام دهند، این است که در صورت تشخیص به موقع مشکل می توانند آن را به دندانپزشک متخصص ارتودنسی ارجاع دهند تا هم مدت زمان درمان، و هم هزینه درمان و از همه بهتر عواقب احتمالی درمان های پیچیده اعم از درد، تحلیل ریشه، استخوان و... را کاهش دهند.

7 تا 12 سالگی: بهترین سن ارتودنسی

با توجه به اینکه درمان های ارتودنسی ممکن است در مقاطع سنی مختلف انجام گیرند بنابراین طول درمان های ارتودنسی در افراد جوان تر به طور قطع کمتر از افراد مسن تر است. همان طور که قبلا نیز عرض کردم درمان های ارتودنسی را از زمان رویش اولین دندان دایمی تا زمان از دست دادن آخرین دندان دایمی یعنی از سن 7 سالگی تا سنین پیری یعنی 70 تا 80 سالگی می توان انجام داد ولی مدت زمان درمان اصولا بین یک تا سه سال است و علاوه بر سن بستگی به فاکتورهایی از قبیل میزان مشکل، وسایل و تکنیک های مورد استفاده در حین درمان و همکاری بیمار دارد البته در بعضی از شرایط خاص و به ندرت این مدت ممکن است کمتر و یا حتی بیشتر هم باشد.

به طور کلی در یک جمع بندی تا به امروز هنوز شیوه و راه درمانی فراگیری که بتواند مدت زمان درمان را به صورت محسوسی کاهش بدهد ابداع و یا معرفی نشده است. اگر چه در زمینه وسایل ارتودنسی مورد استفاده در درمان پیشرفت شگرفی حاصل شده ولی این پیشرفت نتوانسته که مدت زمان درمان ارتودنسی را مثلا به میزان 20 تا 30 درصد کاهش دهد. روش های گوناگونی از قبیل تزریق مواد در مجاورت ریشه برای افزایش سرعت حرکت دندان ها در حیوانات از سال ها پیش اجرا شده که این روش هنوز در انسان قابل استفاده و بهره برداری نیست البته روش های درمانی که قابل استفاده از طریق تمامی متخصصان ارتودنسی باشد و نیاز به دانش تازه نیز نداشته باشد معرفی شده ولی هنوز این روش ها نتوانسته مدت زمان درمان را به طور معنی داری کاهش دهد و از طرفی ثبات پس از درمان در این روش ها هنوز به اثبات نرسیده است. گاهی اوقات در بعضی از رسانه ها و متاسفانه رسانه هایی که علمی نیز هستند از روش هایی به عنوان مثال سیستم دامون نام می برند که فقط جنبه تبلیغی دارد و کاهش زمان درمان یاد شده اصلا واقعیت نداشته و این روش را تمامی متخصصان ارتودنسی می توانند انجام دهند و تجربه نشان داده که این روش نیز نمی تواند حداقل در شرایط و دنیای امروز مدت زمان درمان را به طور قابل توجهی کاهش دهد بنابراین ارتقای سطح آگاهی مردم به خصوص از طریق همین رسانه هایی که مخاطبان زیادی داشته و در دسترس عمومی نیز قرار می گیرند، امری ضروری به نظر می رسد.

والدین باید بچه ها خود را در بین سنین 7 تا 10 سالگی برای دختران و 7 تا 12 سالگی برای پسران حتما برای جلوگیری و کاهش درمان های ارتودنسی به متخصصان ارتودنسی نشان دهند. از بسکمک از مسائل در سنین پایین تر می توان جلوگیری کرد و یا از شدت آنها کاست بنابراین هم مدت زمان درمان کمتری و هم هزینه کمتری متحمل می شوند. البته درما ن های ارتودنسی در هر سنی قابل انجام می باشند.

منبع:www.salamat.com

منبع: راسخون