راه حلی برای افزایش باروری در زنان شاغل - فروشگاه های میهن

به گزارش خبرنگاران، مقدار ساعت کار زنان یک عامل مهم در رفتار فرزندآوری زنان شاغل شناخته شده است. مصالحه این نقش ها ممکن است با شرایط کاری خاصی حمایت گردد که به زنان اجازه می دهد الزامات کاری و خانوادگی را به آسانی برآورده نمایند. اشکال انعطاف پذیری اشتغال (ساعت کوتاه تر، برنامه کاری انعطاف پذیر و ...)، فرزندآوری را آسان می نماید و ممکن است در باروری بالاتر موثرتر باشد.

در پژوهشی که در مورد تاثیر مقدار ساعت کاری زنان شاغل بر باروری توسط مهری شمس قهفرخی (استادیار، گروه علوم اجتماعی دانشگاه اصفهان) با جامعه آماری زنان 20 تا 40 سال اجرا شده، آمده است: زنان شاغل پاره وقت نسبت به زنان شاغل تمام وقت تعداد فرزند بیشتری به جهان می آورند و شغل پاره وقت، فاصله ازدواج تا فرزند اول و فرزند دوم را کاهش و احتمال رسیدن به فرزند دوم را افزایش می دهد؛ اما احتمال رسیدن به فرزند اول را کاهش می دهد. به عبارت دیگر، شغل پاره وقت، با بیشتر شدن احتمال به جهان آوردن فرزند، در زنانی مرتبط است که قبلا یک فرزند داشته اند. این امر ناشی از این حقیقت است که این زنان در هنگام به جهان آوردن فرزند اول به دلیل نگرانی از ثبات خودشان در بازار کار به صورت تمام وقت کار می کردند و کمبود زمان برای مسئویت خانوادگی شان را تجربه نموده اند. پس با افزایش شغل های پاره وقت و در نتیجه آن، کاهش سطح فشار شغلی زنان، زمینه افزایش باروری فراهم می گردد.

محققان می گویند: با ایجاد شرایط مناسب، زنان به آسانی می توانند در کنار انجام وظایف مادری و خانوادگی، در زمینه های متفاوت شغلی نیز پیروز ظاهر شوند. تصمیم باروری زنان تنها به دستمزد بستگی ندارد بلکه به فراهم بودن خدمات مراقبت فرزند نیز بستگی دارد. زنان با درآمد خیلی زیاد با وجود خدمات گران قیمت مراقبت فرزند، فرزند بیشتری خواهند داشت زیرا از عهده مراقبت های فرزند بیشتر برمی آیند. آن هایی که دستمزد کمتری دارند، احتمال کمتری دارد که از عهده مراقبت های فرزند برآیند، اما به دلیل هزینه های فرصت پایین تر ممکن است باروری بالاتری داشته باشند. زنان با درآمد کم و زیاد، فرزند بیشتری خواهند داشت؛ درحالی که آن هایی باروری پایین تری خواهند داشت که درآمد متوسط دارند.

یافته ها نشان می دهند: آنالیز نسبت پیشرفت موالید از ازدواج به فرزند اول بر اساس مقدار ساعت کاری زنان شاغل قبل از کنترل نشان می دهد این نسبت برای زنان شاغل تمام وقت 88 درصد و شاغلان پاره وقت 85 درصد است.

در نتایج این پژوهش آمده است: زنان شاغل پاره وقت، باروی بالاتری نسبت به زنان شاغل تمام وقت دارند. در نهایت نتایج کلی با محاسبه میزان باروری جزئی نشان داد زنان شاغل پاره وقت نسبت به زنان شاغل تمام وقت، تعداد فرزند بیشتری به جهان می آورند که در این رابطه، تفاوت هایی بین زنان در سطح و الگوی باروری مشاهده شد.

در کشورهایی که شغل پاره وقت کمتر در دسترس است، سطوح بالاتر فشار شغلی و تضاد کار خانواده با میزان باروری کمتر مرتبط است. بنابر این از زنان در کشورهایی مثل ایران انتظار می رود فشردگی زمانی شدیدتری را هنگام ترکیب مسئولیت های خانوادگی و شغلی تجربه نمایند. پس اشتغال زنان باید به گونه ای طراحی گردد که زنان در عین شاغل بودن و تحصیلات دانشگاهی، فرزندآوری هم داشته باشند. در این صورت، سیاست های جمعیتی کشور پیروز خواهد شد؛ زیرا هم گامی در جهت توسعه کشور برداشته شده وهم گروهی را حمایت نموده است که باروری پایین دارند.

هر چقدر شرایط افراد را در جنبه هایی مانند رفاه و امنیت اجتماعی تقویت کنیم، احتمال افزایش باروری آن ها بیشتر می گردد. در ادامه نیز باید سیاست های جمعیتی، مالی و اجتماعی هوشمندانه ای در این خصوص اتخاذ گردد تا با افزایش امنیت شغلی زنان و با حمایت های قانونی از آن ها بسترهای لازم برای پیروزیت سیاست های جمعیتی و مهم تر از آن، افزایش کیفیت فرزندان فراهم گردد.

همچنین دولت و سیاست گذاران با حمایت از زنان شاغل دارای فرزند و ایجاد بسترهای مناسب برای رفاه حال این دسته از زنان، برای افزایش فرزندآوری آن ها در زمان مناسب و بدون هرگونه دغدغه شغلی، در افزایش رضایت عمومی آن ها از زندگی نقش موثری ایفا نمایند که این خود در افزایش راندمان و بهره وری آن ها در زمان کار نیز موثر است و ضمن افزایش ساعات کار مفید آن ها اشتباهات شغلی و به تبع آن خسارات ناشی از آن را نیز به حداقل برسانند که این خود در بهبود شرایط مالی جامعه و بازگشت غیر مستقیم بخشی از هزینه های مرتبط با حمایت از زنان شاغل نقش زیادی دارد.

این پژوهش در شماره هفتاد و یکم فصلنامه جامعه شناسی کاربردی منتشر شده است.