روسیه از اینترنت جهانی جدا می گردد؟ - فروشگاه های میهن

همراه دور زمین باشید و با تور روسیه ارزان از کاخ کرملین دیدن کنید و در شهرهای زیبای مسکو و سوچی گشتی بزنید و خاطرات زیبایی برای خود رقم بزنید.

در شرایطی که دستگیری الکسی ناوالنی (فعال سیاسی مخالف دولت روسیه) اعتراضات گسترده ای را در این کشور رقم زده، بسیاری طرح این موضوع را در جهت سانسور و مخالفت با آزادی بیان می دانند درحالی که دولت روسیه این اتهام ها را نمی پذیرد.

رونت جایگزین اینترنت جهانی

روسیه مدت هاست که با متهم کردن امریکا به دخالت در حوزه اینترنت و ابراز نارضایتی از حکمرانی امریکا، به دنبال راهی برای داشتن اینترنت مستقل از دنیاست و در ادامه کوشش هایش برای نیل به این هدف، در سال 2019 انتها شبکه داخلی مستقل از شبکه جهانی اینترنت را با نام رونت(RuNet) ارائه داد. با دستور مستقیم ولادیمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه، این اینترنت داخلی در بخش هایی از این کشور به صورت آزمایشی مورد استفاده نهاده شد و درنهایت هم دولت روسیه گفت که آزمایش سیستم اینترنت ملی به عنوان جایگزینی برای شبکه جهانی اینترنت، با پیروزیت اجرا شده است.

در آن موقع الکسی سوکولوف، معاون وزیر ارتباطات روسیه با اشاره به نتایج آزمایش ها، از آمادگی مقامات و اپراتورهای اینترنت در روسیه برای پیوستن به اینترنت ملی اطلاع داد و یادآور شد که این مجموعه در صورت بروز خطرات و تهدیدات احتاقتصادی می توانند با اقدامی یکپارچه و مؤثر، مانع هرگونه اختلال در عملکرد سیستم های متصل به اینترنت شوند. وی ادامه داد: با وجود اینترنت ملی و آزمایش پیروز آن، در زمینه عملکرد پایدار اینترنت و شبکه اینترنت ملی در روسیه اطمینان حاصل شده است و دیگر هیچ نگرانی بابت این موضوع نداریم که روزی امریکا بخواهد اینترنت را به روی ما ببندد. وی همچنین اعلام کرد که کاربران عادی هرگز متوجه نشدند چه زمانی تحت این آزمایش نهاده شده اند پس هیچ کم و کاستی در اینترنت ملی روسیه دیده نمی گردد و همین موضوع نشان از توانمندی بالای اینترنت ملی روسیه دارد.

درواقع دولت روسیه حدود 15 ماه پیش در نوامبر 2019 برای عملی ساختن برنامه های خود لایحه ای قانونی را به تصویب رساند و مطرح نمود که با این کار می خواهد مانع تحقق حملات سایبری بویژه هک هایی با منشأ دولت ها گردد. اما مواد این لایحه قانونی چه چیزهایی هستند و اصولاً شهروندان روسیه در صورتی که مجبور شوند تنها از اینترنت داخلی و بومی خود استفاده نمایند با چه سناریوهایی روبرو خواهند بود؟ برای پاسخ به این سؤال باید سراغ این لایحه قانونی رفت. طبق این قانون جدید در صورت لزوم استفاده از اینترنت ملی، همه خدمات دهنده های اینترنت موظفند فقط از دامنه های روسی استفاده می نمایند اما این کار دولت روسیه منتقدان جدی و پروپاقرصی هم به دنبال داشت. منتقدان این قانون از خطر انزوای دیجیتالی روسیه سخن می گویند و نهادهای حقوق بشری آن را مصداق نقض آزادی بیان و افزایش سطح فیلترینگ در این کشور می دانند. البته پیش از این هم دولتمردان روسیه بارها تأکید نموده بودند که روسیه قصد ندارد از اینترنت جهانی جدا گردد ولی اگر شرایط به گونه ای رقم بخورد که این کشور احساس کند نباید از اینترنتی با حکمرانی امریکا استفاده کند روسیه حتماً با توانی که کسب نموده به وسیله اینترنت ملی به عنوان جایگزین اینترنت جهانی، به احتیاج کاربرانش پاسخ خواهد داد.

یک تیغ دولبه

وقتی قانون جدید اینترنت روسیه در سال 2019 تصویب شد تا این کشور از دنیای وب جهانی(World Wide Web) قطع رابطه کند بسیاری از فعالان این حوزه درباره توانمندی روسیه در اجرای این قانون ابراز تردید کردند. اما حالا دمیتری مدودف، معاون رئیس شورای امنیت روسیه تأکیدی مجدد بر توانمندی روسیه در این زمینه داشته و یادآور شد که این قانون یک تیغ دولبه است و فعلاً روسیه دلیلی برای این کار نمی بیند ولی اگر زمانش برسد قطعاً از اینترنت جهانی جدا خواهد شد.

مدودف گفت که ایالات متحده ابزار کلیدی کنترل اینترنت را در اختیار دارد و در صورت وقوع یک اتفاق خاص، می تواند ارتباط روسیه را از اینترنت جهانی جدا کند. وی همچنین در مثال دیگری گفت: روسیه حتی با توجه به توانمندی های فناورانه اش می تواند از سیستم پرداخت بین المللی سوئیفت(SWIFT) نیز جدا گردد تا در صورتی که امریکا بخواهد در این زمینه سنگ اندازی کند باز هم روسیه توان جایگزینی آن را داشته باشد. ما معتقدیم که حتی باید سیستم های ویژه خود را برای انتقال اطلاعات داشته باشیم تا در صورتی که اینترنت جهانی به روی ما بسته شد، بتوانیم در مواقع ضروری، پیغام های الکترونیکی را انتقال دهیم. این اظهارات درحالی عنوان می گردد که در دوهفته گذشته بیش از 100شهر در این کشور شاهد اعتراضات گسترده مردمی بوده است؛ اعتراضاتی که به دنبال دستگیری الکسی ناوالنی و انتشار ویدئوی یک قصر مجلل که مالکیت آن به پوتین نسبت داده شده و بیش از 100میلیون بازدید در یوتیوب داشته، شکل گرفته است.

این نخستین بار نیست که مدودف با بدبینی شدید نسبت به امریکا سخن می گوید و در سال گذشته نیز زمانی که ترامپ کوشش داشت برای وی چت و تیک تاک دردسر درست کند، در سخنانی گفته بود: هیچ تعجبی ندارد که تعدادی از کشورها در درجه اول ایالات متحده، به دنبال استفاده از اینترنت به عنوان ابزاری برای اطمینان از برآورده شدن منافع خود به طور انحصاری هستند. وی با یادآوری اینکه ایالات متحده سیستم نام دامنه ها و آدرس های IP را کنترل می نماید، گفت: نباید اینگونه باشد.

وی با اشاره به شبکه های اجتماعی چینی در تیررس امریکا گفت: این نشان می دهد که ایالات متحده میخواهد سیاست خود را در اینترنت ادامه دهد، در حالی که تصمیمات بعضی از شرکت ها یا کشورها را فقط به وسیله منشور منافع ملی تفسیر می نماید و هرگونه رقابت بین المللی یا قوانینی را که امروز وجود دارد، نادیده می گیرد. این رفتار امریکا و بعضی شرکایش اثبات می نماید که نه کاربران اینترنت نه کسب و کارها نمی توانند مطمئن باشند که در همه شرایط منافع آنها محافظت می گردد.

مخالفت با اینترنت ماهواره ای

روسیه نه تنها به دنبال استفاده از اینترنت ملی در مواقع لازم است بلکه قصد ندارد که اجازه دهد کاربرانش از سیستم های اینترنتی غربی هم استفاده نمایند. در این راستا مجلس دومای روسیه به این موضوع وارد شده و میخواهد با اعمال جریمه هایی سنگین، شرکت ها و کاربرانی را که از اینترنت ماهواره ای استارلینک یا سایر سرویس های اینترنتی غربی استفاده می نمایند، تنبیه کند و به این ترتیب دیگر کسی سراغ این اینترنت های ماهواره ای غربی نرود. در این قانون نام سرویس های اینترنت ماهواره ای ازجمله استارلینک کمپانی اسپیس ایکس به مدیریت ایلان ماسک و همچنین کمپانی وان وب بریتانیا دیده می گردد. در صورت تصویب این قانون، کاربران عادی بین 10 تا 30 هزار روبل (135 تا 405 دلار) و کمپانی ها نیز بین 50 هزارتا یک میلیون روبل (6750 تا 13500 دلار) جریمه نقدی می شوند. روسیه در زمینه شبکه های اجتماعی نیز قوانینی بسیار سختگیرانه دارد و هفته گذشته رگولاتور مخابرات روسیه درکوشش بود تا 7 شبکه اجتماعی را به دلیل عدم حذف ویدئوهای مرتبط با اعتراضات روسیه جریمه اقتصادی کند.

گفتنی است مسکو که از سال ها قبل با حکمرانی امریکا در اینترنت مسائل عمده داشت، این نگاه را به مسائل سایبری نیز تعمیم داد و در سال 2001 از امضای کنوانسیون جرایم سایبری بوداپست خودداری کرد. استدلال روسیه این بود که مقررات این کنوانسیون بیش از حد مزاحم است. کنوانسیون جرایم سایبری معروف به کنوانسیون جرایم سایبری بوداپست یا به اختصار کنوانسیون بوداپست نخستین معاهده بین المللی است که به جرایم رایانه ای و اینترنتی می پردازد و می کوشد قوانین ملی را سازگار نموده، روش های تحقیقات را ارتقا دهد و همکاری بین کشورها را بهبود بخشد. انتها مسکو خواهان به روز کردن این کنوانسیون در حد امکان شد و در سال گذشته طرح پیشنهادی این کشور در زمینه مبارزه با جرایم سایبری در مجمع عمومی سازمان ملل با اکثریت آرا تصویب شد.